De verzekering Rechtsbijstand geeft je als slachtoffer recht op de terugbetaling van de advocaatkosten, de kosten van een eventuele gerechtsprocedure en expertise wanneer een geschil voor de rechtbank wordt gebracht. In de meeste gevallen komt de verzekeraar slechts gedeeltelijk tussen.

Voordat je het contract ondertekent, kan je best je steeds de precieze draagwijdte van de dekkingen nagaan:

• Welke geschillen worden precies gedekt?
• Zijn er uitsluitingen?
• Tot welk bedrag ben je verzekerd, en is er een limiet?
• Wordt er gebruik gemaakt van een franchise (vrijstelling)?

Een reeds lopend geschil kan je niet laten verzekeren omdat het voorval in kwestie zich op dat moment al heeft voorgedaan.

Ga nauwkeurig na welke zaken in de polis worden uitgesloten, die zaken dus die niet worden vergoed.

Vrije advocaatkeuze

Een rechtsbijstandverzekering moet aan de verzekerde uitdrukkelijk de keuze laten zelf een advocaat of een andere persoon met de vereiste kwalificaties aan te duiden die hem zal verdedigen, vertegenwoordigen of zijn belangen zal behartigen.

Bescherming in geval van belangenconflicten

Wanneer er sprake is van een meningsverschil met de verzekeraar nadat hij zijn standpunt kenbaar gemaakt heeft of wanneer de verzekerde diens standpunt niet wil volgen, kan hij een advocaat inschakelen om het schadegeval af te handelen. Indien deze laatste het eens is met de verzekeraar, wordt de helft van de gemaakte kosten en van het desbetreffende ereloon aan de verzekerde terug vergoed.

Indien de verzekerde op eigen kosten een procedure inzet tegen het advies van de advocaat in, en hij hiermee een beter resultaat behaalt dan wanneer hij eenvoudigweg de beslissing van de verzekeraar zou hebben aanvaard, dan moet de verzekeraar die het standpunt van de verzekerde niet gevolgd heeft verplicht zijn garantie te geven en de beraadslagingskosten vergoeden die ten laste zouden blijven van de verzekerde.

In het geval dat de advocaat het standpunt van de verzekerde volgt, dient de verzekeraar, ongeacht het resultaat van de procedure, zijn garantie inbegrepen de kosten en erelonen van de beraadslaging te geven.

Rechtsbijstand in andere verzekeringspolissen

Doorgaans onderteken je een algemene verzekering Rechtsbijstand. Je geniet dus meteen ook van rechtsbijstand bij andere verzekeringen die je eerder reeds hebt afgesloten.

De rechtsbijstand die je als optionele waarborg bij een andere polis afsluit (rechtsbijstand auto, rechtsbijstand brand…) is daarentegen enkel gekoppeld aan die specifieke polis. Het toepassingsgebied van de waarborgen is bij zo’n rechtsbijstandsverzekering dus minder ruim dan dat van de  algemene, autonome verzekering rechtsbijstand.

Wanneer je een autonoom verzekeringscontract rechtsbijstand aangaat, dan kan je best de luiken rechtsbijstand uit andere polissen (brand, auto …), nakijken om erachter te komen of die voor jou nog wel nuttig en niet overbodig zijn. Je hoeft overigens niet twee keer te betalen voor eenzelfde waarborg. Vervolgens kan je voorstellen om de (dubbele) waarborg uit het contract te halen.

Minnelijke schikking

Wanneer je rechten verdedigd moeten worden en je over een rechtsbijstandverzekering beschikt, dan zal de verzekeraar eerst nagaan of er een minnelijke schikking kan worden getroffen met de tegenpartij.

Mocht de minnelijke procedure vastlopen of onmogelijk blijken, dan zal jouw polis rechtsbijstand de advocaat-, expertise- en procedurekosten vergoeden.

Doorgaans is de tussenkomst van de verzekeraar gelimiteerd tot een bepaald bedrag. Over het plafond kan je met de verzekeraar onderhandelen. Uiteraard is de prijs van de premie recht evenredig met de hoogte van de tussenkomst.

Let op!
Wil je beroep doen op je rechtsbijstandsverzekeraar bij een geschil, dan moet je hem hiervan verwittigen bij de aanvang van het geschil. Hij kan weigeren tussen te komen wanneer je om een tussenkomst verzoekt nadat een gerechtelijke procedure werd opgestart, dit gezien hij in dergelijk geval geen minnelijke schikking heeft kunnen trachten te bedingen voor het geschil.

Fiscaal voordelig product

De overheid stimuleert de verzekeringen rechtsbijstand, dit om de rechtbank toegankelijker te maken voor haar burgers. Hiertoe heeft zij de belasting op de verzekeringspremies voor verzekeringen rechtsbijstand afgeschaft, op voorwaarde dat deze beantwoorden aan de voorwaarden en modaliteiten opgelegd door de Koning.

De verzekeringspremie voor de minimale waarborgen mag niet meer bedragen dan € 144. In het geval van bijkomende waarborgen, bedraagt de belastingvrijstelling maximaal € 144.